De tonen van het
bekende melodietje verbreken gedecideerd de stilte. Mijn hand schiet onder de
dekens vandaan. Uit met dat ding, het is vroeg! Maar ik weet meteen welke dag
het is en ben klaarwakker. Even later controleer ik mijn tas. Kleed voor Wilka,
telefoon, lunch? Schat ik mijn reistijd goed in? Vandaag is mijn eerste werkdag
en is werkelijk alles nieuw. En dus valt er een hele hoop te leren.
Details
Dat leren begint
voor mij al met de route. De weg naar het gebouw loop ik na de eerste keer zonder
navigatie. Nee, dat is het punt niet. De uitdaging begint wanneer ik de deuren
van het Huis der Provincie binnenstap. Het
gebouw is oud, het is nieuw, het is vast mooi. Het is ook ingewikkeld. Door de
open indeling kan ik niet voldoende terugvallen op echolocatie (lees in deze blog wat
weerkaatsing van geluid me vertelt). Gelukkig is daar een creatieve collega, die me
meteen op de verschillende vloeroppervlakken wijst. Op de vloerbedekking naar
links, op het hout naar rechts. Herhalen, stampen. Letten op details waarvan ik
weet dat ik ze niet meer nodig heb als ik het grotere plaatje eenmaal snap.
Hoewel ik alles het
liefst in een keer onthoud, ondervind ik ook dat het nuttig is daar niet altijd
in te slagen. Als de route enigszins in mijn hoofd zit, lopen Wilka en ik voor
mijn collega uit en krijg ik een seintje wanneer ik een verkeerde richting
kies. Zo leer ik de context; de volgende keer weet ik wat ik hoor en onder mijn
voeten voel als ik weer afdwaal.
Het kost me een
hoofd dat te vol voelt door al die informatie, maar wat is het fijn om op dag 2
zelf mijn bureau te vinden. Dankzij die basis accepteer ik sneller dat ik de
rest van het pand nog absoluut niet doorgrond. Onderweg zoekende collega's
treffen en horen hoe mensen die ik om een richting vraag meteen anderen
inschakelen, helpen natuurlijk ook.
GĂȘnant
Ik krijg te horen
dat het prettig is dat ik aangeef wat ik nodig heb. Het inzicht dat openheid
het voor alle partijen makkelijker maakt, leerde ik met vallen en opstaan. Wat
ben ik mijn eerdere werkplekken dankbaar voor die les. Ik weet nog goed hoe
naar ik het vond dat ik na een paar weken nog niet alle collega’s aan hun stem
herkende. Toegeven dat ik niet zeker wist met wie ik sprak, vond ik gĂȘnant.
Toen uiteindelijk de aap uit de mouw kwam, kreeg ik echter alleen begrip. Nu vertel
ik zonder aarzelen dat het zomaar kan gebeuren dat ik iemand later op de gang
tegenkom en niet weet wie het is. Dat ze dit ook hier logisch vinden, vermindert
mijn ongemak om naar een naam te vragen. En helemaal ideaal: sommigen melden
bij een volgende begroeting meteen wie ze zijn.
Onzin
Openheid werkt pas
echt als die van twee kanten komt. Collega’s geven eerlijk aan dat ze geen
ervaring hebben met blinden of geleidehonden. Niks mis mee uiteraard. Sterker
nog, de goede communicatie neemt drempels weg nog voor ze verschijnen. Tien
keer liever een vraag als “Wil je dat ik meeloop?” of “Hoe kan ik helpen?” dan
dat er van alles voor mij wordt ingevuld. Aannames waartegen ik vervolgens moet
vechten. Dat ze niet weten hoe ze mij moeten helpen is wat mij betreft dan ook
grote onzin. Er ontstaat haast vanzelf een prettige balans tussen mij net als
iedereen mijn ding laten doen en waar nodig een helpende hand uitsteken. Zo is
er niemand die me terugfluit als ik met een volle kop thee loop, maar wordt me
wel meteen gevraagd of ik hulp nodig heb wanneer mijn hand tevergeefs heen en
weer glijdt op zoek naar de theezakjes.
Nieuwe inzichten
De overstap naar zo’n
grote organisatie is even wennen. De eerste keer dat ik op jacht ga naar een
vers kopje thee, besluit ik dat het handig is mijn handen vrij te hebben. Een
logische gedachtegang. Totdat ik de automaat mis, iemand vraag waar dat ding is
en een niet-begrijpend “Die is daar” als antwoord krijg. Oh ja, dit is geen
kantoor met twintig werknemers, waar iedereen binnen een paar uur weet wie ik ben.
De keer erna bungelt mijn herkenningsstok dus netjes aan mijn arm.
Een paar slechte
ogen op de werkvloer zet ook anderen aan tot nieuwe inzichten. Dat een
koffie-automaat met touchscreen niet handig is als je niet ziet, bijvoorbeeld.
Gelukkig voor mij zit de optie voor thee in de hoek, waardoor ik hem op de tast
kan vinden. Collega’s met andere drankwensen mogen zelf lopen. Prima excuus,
nietwaar?
Grenzen verkennen
Wilka bewijst
wederom dat ze is uitgegroeid tot een volwassen, stabiele en ervaren
geleidehond. Vanaf de eerste dag ligt ze ontspannen op haar kleedje naast mijn
bureau. Ze is nieuwsgierig naar wat er om haar heen gebeurt, krijgt een hoop
indrukken te verwerken, maar blijft rotsvast aan mijn zijde. Ze neemt haar werk
uiterst serieus. Wel moet ze er het nut van inzien. De derde keer dat we de route
naar mijn werkplek oefenen is ze het zat. Ze gaat steeds langzamer lopen, tot
ze uiteindelijk stil blijft staan. Ze klaagt niet snel onder werktijd, maar als
ze het doet, is haar stille protest luid en duidelijk.
De tweede week is
ze nog meer op haar gemak. Af en toe staat ze op en loopt ze zachtjes weg,
wachtend op het moment dat ik haar terugroep. Letterlijk haar grenzen
verkennen, dus. Op enthousiaste uitroepen en gelach afstuiven, zoals ze twee
jaar geleden deed, is er echter niet meer bij. Het blijft bijzonder hoe ze
nieuwe situaties en eerdere lessen feilloos weet te koppelen. Het geluid van
kabels die uit een laptop worden getrokken kent ze nog maar al te goed:
kantoordag voorbij, tijd voor actie!
Stinkplek
Al snel heeft Wilka
de reputatie een rustige hond te zijn. Er wordt soms zelfs vergeten dat ze er
is. Toch blijft ze ook mijn energieke kleuter en alle veranderingen gaan haar
niet in de koude kleren zitten. Collega’s zien niet dat ze bij thuiskomst de
kamer in schiet om met een speeltje in haar bek een paar ererondjes te
stuiteren. Of dat ze in het bos net zo lang racet, rolt en plonst tot ze al het
spannende ver achter zich heeft gelaten. De stinkplek in haar vacht, omdat ze
door al die energie in haar lijf de rottende planten niet kon weerstaan, neem
ik met gemak voor lief. Deze weken ben ik alleen maar trots.
Inmiddels hoef ik
geen treintijden meer te checken, kijk ik op de plattegrond in mijn hoofd welke
kant ik op moet voor de trap naar de stationshal en weet ik hoe ik Wilka kan
ondersteunen als we het plein oversteken – iets waar geen commando voor is. Best
bizar hoeveel je in twee weken kan leren. En dan heb ik het nog niet eens gehad
over het werk zelf. Waar zal dit avontuur me brengen?
Wat heb je dit mooi geschreven! Ik vind het ontzettend leuk om je als collega te hebben en hoop dat je nog heel veel mooie avonturen mag gaan beleven met Wilka. Geef haar maar een extra dikke knuffel voor al haar goede werk, jullie zijn allebei toppers!
BeantwoordenVerwijderenWat leuk dat je ons een kijkje in jouw wereld geeft. En super knap dat je al zo snel door had hoe het gebouw in elkaar steekt. Ik moet bekennen dat dat bij mij heel wat langer heeft geduurd. Veel succes met deze klus en liefs voor Wilka (wat is het toch gezellig om een hond op de werkvloer te hebben)
BeantwoordenVerwijderenMooi geschreven weer, Doreen! Interessant om te lezen hoe je zo'n eerste dag beleeft (en natuurlijk ook de tijd daarna). Volgens mij zit je goed op je plek, zoals laatst ook al bleek toen ik je IRL sprak! Tot snel weer :)
BeantwoordenVerwijderenHeel boeiend je verhaal Doreen. Je geeft mij en vele anderen denk ik meer
BeantwoordenVerwijdereninzicht in het leven van een blinde. Wat is er veel veranderd vergeleken met vroeger, toen ik als kind in Grave vaak blinde mensen ontmoeten in het toen zogeheten blinden Instituut. Dat je zoveel kunt zoals werken, schrijven, alleen met het openbaar vervoer reizen, op Facebook 'zitten' geweldig. ook dat je de ziende mensen laat weten hoe ze door eenvoudige aanpassingen de blinde medemens het makkelijker kunnen maken. je doet heel belangrijk werk en heb diep respect voor jou
Peter Hilkes