Het b-woord

“Hé blinde!” Het jochie, ik schat hem een jaar of 12, fietst snel door. Hij klonk alsof hij zich heel stoer voelde door zoiets te durven roepen. Ik grinnik, allerminst beledigd. Meer dan de waarheid benoemen deed hij immers niet.

 

Visueel gehandicapt, visueel beperkt, visueel uitgedaagd, zintuiglijk beperkt; er zijn allerlei nette termen die omschrijven dat mijn ogen niet functioneren. Woorden die fijntjes om de hete brei heen draaien. Die impliceren dat ik bijzonder ben, ofwel door ‘anders’ te zijn, ofwel omdat ik nog van alles kan ondanks dat grote onnoembare obstakel op mijn weg. Blind zijn zegt echter niets over wie je bent of hoe je in de wereld staat. Benoem het dan ook als het simpele feit dat het is. Niks om de hete brei heen draaien dus, want zo heet is die niet.

 

Maar dat is blijkbaar een vreemde gedachte. Op internet barst het van de tips over hoe je deze groep met tact kan benaderen. Dat je “blinde mensen” moet schrijven in plaats van “blinden”, bijvoorbeeld. Als ik teksten over dit onderwerp redigeer, gooi ik dat “mensen” er juist het liefst meteen uit. Volstrekt overbodig woord, of zou een lezer anders denken dat het over blinde papegaaien gaat of zo? Je hoeft ook niet te schrijven “Jonge mensen zijn steeds langer online” of “Er waren geen gewonde mensen”. Jongeren en gewonden zijn prima zelfstandig naamwoorden. Waarom blinden dan niet? En mocht uit de tekst niet naar voren komen dat deze over mensen gaat, dan vereist de inhoud – of de visie van de auteur – heel wat meer dan een paar gewijzigde woordjes.

 

Hoe meer je het probeert te omhullen met watten, hoe groter het ongemak. Ja, ik ben blind. Soms lastig, maar zullen we alsjeblieft niet doen alsof er een bom ontploft als je het verkeerde woordje gebruikt? Noem het beestje bij zijn naam, dan zul je zien dat hij je niet meer in de weg zit en dat je hem er prima bij kan hebben. Dus roep ik de jongen na en ben ik net zo beledigend als hij. “Hé ziende!”